Eit intermesso frå baklandet – «Kriminelt annleis sjargong» Avstandane i det australske baklandet er enorme og språket her er litt annleis, noko legane i Royal Flying Doctor Service, den australske ekvivalenten til luftambulansen, har fått merke mange gongar. I tillegg kunne du ikkje alltid rekne med å møte pasienten andlet til andlet. I tidlegare tider var det vanleg at legen måtte snakke med kona til pasienten, ein samtale som kunne gå omtrent slik: - Kona: «Hello, doctor, me hubby’s taken crook.» - Legen: «What do you mean, crook? How crook is he?» - Kona: «Darl, the doctor wants to know how crook yer are.» - Gubben: «Tell him I’m as crook as a dog.» - Kona: «Doctor, he rockons he’s real crook.» - Legen: «Can you give me some idea as to where he’s feeling crook?» - Kona: «Darl, the doctor wants to know where yer feeling crook.» - Gubben: «Christ, woman! I’m feeling crook all over!». - Kona: «Doctor, hubby recons he’s feeling crook all over.» På dette tidspunktet må den stakkars legen gå systematisk til verks: - Legen: «So let’s start from the top. Is he crook in the head?» - Kona: «Darl, the doctor wants to know if yer crook in the head?» - Gubben: «What sort o’ bloody question’s that? ‘Course I’m not crook in the head, woman. I’m as sane as the next bloke. Sounds to me like he’s the one who’s crook in the head, not me.» - Kona: «No, doctor, he’s not crook in the head.» - Legen: «Well, is he crook in the abdomen?» - Kona: «In the what?» - Legen: «The abdomen. The stomach.» - Kona: «Oh, you mean the guts! Darl, are yer crook in the guts?» - Gubben: «Too bloody right I’m crook in the guts! That’s the bloody reason I’m calling the idiot!» - Kona: «Yes, doctor, he’s crook in the guts.» Vidare må den stakkars legen få det meste på bordet for å finne ut kva som er feil med den stakkars gubben som kona ringjer på vegner av: - Legen: «Has he got nausea?» - Kona: «Nausea? What’s nausea?» - Legen: «Has he beeen vomitting?» - Kona: «What?» - Legen: «Has he beeen spewing?» - Kona: «No, I don’t think he’s been spewing. Darl, yer haven’t been spewing again, have yer? No, doctor, he hasn’t been spewing.» - Legen: Well, has he opened his bowels today?» - Kona: «What do yer mean by ‘opened his bowels’?» - Legen: «Has he had a crap?» - Kona: «Darl, have yer done numer two’s yet, today?» - Gubben: «No!!!» - Kona: «No, doctor, he hasn’t done one of those.» - Legen: «Well, has he voided?» - Kona: «What’s that?» - Legen: «Has he urinated?» - Kona: «Urinated? What’s that?» - Legen: «For God’s sake, has he had a piss?» - Kona: «No need to get angry, doctor! Darl, the doctor wants to know if yer done a number one today.» - Gubben: «Tell him to mind his own bloody business!» - Kona: «He’s not sure, doctor.» Royal Flying Doctor Service har i lang tid tenestegjort i det australske baklandet og det er nok mange diagnosar som er stilt på måten som skildra over – per telefon.
Ein rundtur i Australias raude midte – del III – «Kriminelt tidleg vaken» Når ein er i Sentral-Australia midtsommars bør ein stå opp tidleg. Etter klokka 11 er temperaturen ofte nesten uleveleg høg. Denne dagen starta vi kl. 0500. Mykje stod på planen:
Fottur rundt Kings Canyon Etter råd frå «dei lokale» bestemte vi oss for å stå opp grytidleg og allereie ei stund før klokka seks var vi i gang med det som kallast Kings Canyon Rim Walk, ein seks kilometer lang fottur. Grunna sommarvarmen vart vi råda til å starte før sola står opp. Om det var ein fin tur? Ja, brillefint! Vi var såpass tidleg i gang at vi fekk med oss soloppgangen. Heilt nydeleg! Nokre bilete frå turen rundt Kings Canyon Turen starta rundt 0530 og 0830 var vi nede igjen. Då hadde vi tatt oss god tid til fotografering og glaning på landskapet. Det høvde veldig godt med frukost før turen skulle gå vidare inn i det australske baklandet.
Frå Kings Canyon til Yulara Vi hoppa inn i doningen vår og no gjekk turen til Yulara der vi skulle overnatte. Det er ikkje så mykje å seie om landskapet, mest fordi det eigentleg ikkje kan skildrast med ord. Vi gjorde ein liten ministopp der vi tassa opp på ein liten kolle 250 meter frå vegen. Berre på denne korte vandringa forstod vi kor lett det er å miste oversikten i dette landskapet og kor nådelaus naturen her er grunna varmen. Heldigvis passa vi på å ikkje gå lenger enn at vi såg både vegen og bilen heile tida. The Australian outback Vi hadde no vore utan mobiltelefondekning i eit par dagar (ingen dekning verken i Glen Helen eller Kings Canyon – eller langsmed vegen) og det var nesten like lenge sidan AM-radioen hadde gitt frå seg sitt siste hark. Plutseleg forstod vi at vi nærma oss det området som folk frå heile verda valfartar til for å sjå, for no dukka det opp dekning på FM-radioen! Og vi såg dette: Vi ser Uluru for første gong
Kata Tjuta Då vi kom til Yulara, bestemte vi oss fort for å ete litt lønsj og slappe bittelitt av før vi tok turen inn i nasjonalparken der Uluru ligg, men vi tok kveldsturen til Kata Tjuta, ein køyretur på drygt fem mil frå Yulara. Igjen blir ord fattige, vil lar bileta stå for forteljinga vidare. Kveldsstemning ved Kata Tjuta
Overnatting: Ayers Rock Campground, Ayers Rock Resort, Yulara 90 australske dollar for éi natt. Ingen frukost. Ålreit campinghytte, slett ikkje luksuriøst. Vi overlevde, null stress. Eg har ikkje tatt bilete her, men det var varmt og vi var litt slitne. Unnskuld! På veg frå Yulara til Katja Tuta
Eit intermesso frå baklandet – «Kriminell kjærleik» Tilbake på 1970-talet vart Royal Flying Doctor Service, luftambulansen, kalla ut til ei bygd der eit par hadde krangla og det hadde utarta, for å seie det slik. Eller fortalt på australsk: What had happened was that this fellow and his de facto wife had come home after a session on the grog, they’d had a blue and, amongst the turmoil, she’d picked up a large kitchen knife and knifed him in the chest. Down he went like a sack of potatoes with the knife sticking out of him and blood gushing everywhere. Det høyrer med til historia at kvinna ringde ambulansen før ho rømde ut i bushen. Til slutt vart det bestemt at fyren var såpass ille skada at luftambulanse måtte til. I det fyren skal lastast om bord i flyet, kjem kvinna til syne: And with tears flowing down hear face, she starts sobbing out at the top of her voice: «I’m sorry, darlin’. I didn’t mean ta do it!» And this fellow, there he is with the knife sticking out of his chest. Well, he struggles to raise himself and he starts calling back at the woman: «That’s all right, sweetheart. I forgive yer!» Then she replies: «I love yer, darlin’, honest I do!» «I love you too», the fellow calls out. «And don’t worry about a thing, sweetheart», he says, «I’m not pressing charges!» I tjukt og tynt, i gode og vonde dagar…
Ein rundtur i Australias raude midte – del IV – «Kriminelt fint» Igjen stod vi tidleg opp. Denne dagen skulle vi nyte soloppgangen og sjå når Uluru får sin første solstråle på seg. Vi stod opp rundt klokka fem og køyrde inn i nasjonalparken som omgir fjellformasjonen som for aboriginarane er heilag.
Soloppgang ved Uluru Igjen ser eg av loggboka at eg har vore særs ordknapp om det vi såg og opplevde. Det er mange måtar å sjå Uluru på. Du kan gå rundt til fots på eiga hand, ri rundt på kamel, sykle osv. Reisefølgjet var ikkje fysen på kameltur så vi valde å køyre rundt. Det er vel verdt å ta seg tid til å lese informasjonstavlene som står rundt om kring. Dei fortel den aboriginske historia om Uluru. I tillegg var det fint å sjå innom Uluru – Kata Tjuta kultursenter for å få endå litt meir informasjon. Mange, mange titals menneske venta på soloppgangen Vi var langt ifrå åleine om å vente på soloppgangen. Det var tre fire busslastar av folk som venta. Sånn sett så kjentest ikkje augneblinken så eksotisk som han kanskje var. For meg var det mykje finare å møte dagen utan å høyre lyden av folk på Kings Canyon dagen før, men eg er kanskje i overkant sky…
Vel tilbake i Yulara kom eg over ein iskrem som kanskje ville ha fått eit anna namn om han vart lansert i 2019, men god var han:
Frå Uluru til Alice Springs Etter å ha sett på fjellformasjonen Uluru frå ulike vinklar heile morgonkvisten, tok vi lønsj i Yulara og sjekka ut frå overnattingsplassen. Vi visste at vi hadde mange kilometer på vegen og vi kunne ha køyrd asfaltert veg heile vegen. Likevel valde vi å følgje eit råd frå turistinfoen i Alice Springs som tok oss via Ernest Giles road som er så langt unna asfaltert som du kan kome. Vi var ikkje i nærleiken av å bruka tolv timar på denne ruta
Ord blir fattige. Vi lar dette reisebrevet igjen gli over til å bli eit biletebrev. Langsmed Ernest Giles road – artig bilkøyring!
Dersom du køyrer Ernest Giles road, er du igjen omtrent åleine på vegen. Vi dundra av garde på humpande – ikkje sviktande – underlag og storkoste oss. Det skal seiast at vegen var heilt tørr, men eg ser føre meg at mykje regn hadde nok forvandla køyringa til å bli eit sant helvete. Rainbow valley Rainbow valley Rainbow valley Rainbow valley Siste biten inn til Alice Springs gjekk langs asfaltert veg og vips var vi tilbake i det urbane.
No som det er snart to veker sidan gutungen til vår himmelske far stod opp frå grava og viste seg å vere sprell levande, så er det på tide å få dette reisebrevet ferdig. Vi (rojalt fleirtal) kan ikkje la påska vare heilt til jul!
Forresten, tusen hjarteleg takk for alle som har kommentert og vist fram oppoverretta tommeltottar så langt. Kort sagt: Takk for at du les dette skribleriet
